ท่องเที่ยววิถีถิ่นแบบ Cool I-San (ตอนที่ 1)
เรื่อง/ภาพ : นิพนธ์ เรียบเรียง
นับเป็นทริปเดินทางยาวๆ ในรอบปีของผมก็ว่าได้ กับโปรแกรมสำรวจเส้นทางท่องเที่ยวเป็นเวลาหกวันในภาคอิสานตอนบน เริ่มต้นตั้งแต่หนองคาย (ด้วยรถไฟตู้นอนที่ตรงเวลาจนหลายคนแปลกใจฮ่าๆๆ) คณะผู้ร่วมทางครั้งนี้ก็มี ดร.ปรัชญากรณ์ จากมหาวิทยาลัยหาดใหญ่ ในฐานะเจ้าของงานวิจัยท่องเที่ยวโดยชุมชน รวมทั้งคุณประณตหรือคุณตั๋ง นายกสมาคมไทยท่องเที่ยวอย่างรับผิดชอบ (สททร.) และลูกทีมหนุ่มสาวรุ่นใหม่ที่ช่วยสร้างความสนุกสนานตลอดการเดินทางชิมของอร่อยเมืองหนองคาย
เมื่อถึงสถานีหนองคายในยามเช้าตรู่อาจารย์เจี๊ยบแห่งม.ราชภัฎสกลนคร เจ้าภาพของงานนี้ก็มารอรับพวกเราเพื่อพาไปอิ่มท้องมื้อเช้าแบบท้องถิ่นกับเมนูอย่าง ไข่กระทะ ข้าวเปียก และอีกหลายเมนูอร่อย อาจารย์เจี๊ยบเล่าว่าทริปนี้จะมีชุมชนสามชุมชนให้เข้าไปท่องเที่ยวโดยเริ่มจากชุมชนบ้านสระใครที่หนองคายชุมชนไทยโย้ยบ้านอุ่มเหม้า สกลนครและชุมชนนาโสกที่มุกดาหาร แค่ฟังก็เริ่มสนุกแล้วครับ
เมื่อ ดร. ดำนาที่สระใคร
หลังจากแวะสัการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่เมืองหนองคายอย่างพระธาตุกลางน้ำรวมทั้งแวะไปทำบุญเข้าพรรษาที่วัดเก่าแก่ของเมืองจนอิ่มบุญกันถ้วนหน้าแล้ว คณะเราก็เข้าสู่ชุมชนบ้านสระใครผู้นำชุมชนกับลูกบ้านยืนรอต้อนรับพร้อมพวงดอกไม้คล้องคอสร้างความเป็นมิตรและกันเองอย่างดียิ่ง
หลังบอกเล่าแนวคิดที่มาของชุมชนแห่งนี้แล้วก็เริ่มกิจกรรมแรกคือการดำนาปลูกข้าว พวกเรารวมทั้งดร.ปรัญชากรณ์และอาจารย์เจี๊ยบ ก็เปลี่ยนใส่ชุดสีน้ำเงินเข้มสวมหมวกปีกกว้างเดินลงท้องนา ที่มีเจ้าทุยกับชายชาวนาผู้เป็นเจ้าของรอคอยอยู่กลางอากาศค่อนข้างร้อน
ก่อนการลงมือปักต้นกล้าก็มีพิธีกรรม “ผูกเสี่ยวปูนา” ศัตรูพืชตามธรรชาติ ที่ชาวบ้านเชื่อว่าสามารถขอกันได้ด้วยวิธีผูกเสี่ยวเป็นเพื่อนกันนั่นเอง ผมมองเห็นความศักดิ์สิทธิ์และภูมิปัญญาที่ลึกซึ้ง เพราะไม่ว่าอย่างไรก็ย่อมดีกว่าการใช้ยาฆ่าแมลงแน่นอน
กลับจากดำนาก็ได้เวลาอาหาร
มื้อกลางวันที่บ้านสระใครมีเมนูเด็ดที่หลายคนตั้งหน้ารอคอยเมื่อได้ยินชื่อ “ไก่ย่างรังมดแดง” ขั้นตอนคือการหมักไก่บ้านกับเครื่องให้ได้ที่ ก่อนนำรังมดแดงที่มีตัวและไข่มาขยำรวมให้เกิดความเปรี้ยว ทิ้งไว้สักพักก่อนนำไปย่างจนสุกดี กินกับข้าวเหนียวร้อนๆ นี่สุดยอดจริงๆ ครับ
อิ่มท้องกันแล้วก็ไปปั่นจักรยานเที่ยวตามวัดในชุมชน ถือเป็นการย่อยอาหารไปในตัว
ครั้งหน้าเราจะไปต่อกันที่ชุมชนชาวไทยโย้ยโปรดติดตามตอนต่อไป